Γενικά
Η θεραπεία της Ψυχογενούς Ανορεξίας εξαρτάται από το στάδιο και την σοβαρότητα των παραμέτρων που την χαρακτηρίζουν (απώλεια βάρους, ΔΜΣ, χρονιότητα, βαρύτητα κ.α.). Σε κάθε περίπτωση είναι δύσκολη και μακροχρόνια, απαιτώντας συχνά την συμβολή πολλών ειδικών. Απαραίτητη είναι η δέσμευση και η συνέπεια όλων των εμπλεκόμενων πλευρών.
Η νοσηλεία κρίνεται απαραίτητη όταν το βάρος του ατόμου είναι κατά 20% κάτω από το αναμενόμενο για το ύψος τους, βάρος και περιλαμβάνει ατομική ψυχοθεραπεία, συμπεριφορική διαχείριση, οικογενειακή εκπαίδευση, και όπου είναι αναγκαίο και ψυχοτρόπα φάρμακα.
Στόχοι της Θεραπείας των Ενηλίκων
Υπάρχει ποιοτική διαφοροποίηση μεταξύ της θεραπείας Ενηλίκων και Εφήβων με Ψυχογενή Ανορεξία. Όσον αφορά τους ενήλικες, οι απώτεροι στόχοι περιλαμβάνουν την διόρθωση της συμπεριφοράς του ατόμου απέναντι στο φαγητό. Βασική είναι επίσης η εξάλειψη των “απαγορευμένων τροφών”, η αναδόμηση των δυσλειτουργικών πεποιθήσεων και η εκμάθηση δεξιοτήτων επίλυσης προβλημάτων.
Μέσω της Ψυχοεκπαίδευσης ο θεραπευόμενος αναπτύσσει λειτουργικούς τρόπους διαχείρισης των συναισθημάτων και τρόπους βελτίωσης του αισθήματος της ανεπάρκειας.
Ο θεραπευτής εφαρμόζει ένα εύρος γνωστικών και συμπεριφορικών στρατηγικών όπως Τεχνικές Χαλάρωσης και Διαχείρισης θυμού. Αυτές επικεντρώνονται στην επεξήγηση της σχέσης Σκέψης, Συναισθήματος και Συμπεριφοράς.
Αρχικός στόχος είναι να επανέλθει η διατροφική συνθήκη των ασθενών, και στη συνέχεια η εκούσια συμμετοχή τους στο θεραπευτικό τους πρόγραμμα.Τα άτομα, τώρα, που βρίσκονται κάτω από το 30% του αναμενόμενου για το ύψος τους, βάρος, χρειάζονται ψυχιατρική νοσηλεία για διάστημα από 2 έως 6 μήνες.
Στόχοι της Θεραπείας των Εφήβων
Αρχικά ο θεραπευτής μαθαίνει στον έφηβο να αναγνωρίζει και να προσδιορίζει τα συναισθήματά του, ώστε να αυξήσει την ανοχή του στις αρνητικές καταστάσεις. Η ατομική ψυχοθεραπεία επικεντρώνεται στα χαρακτηριστικά που μειονεκτούν (στοιχεία προσωπικότητας). Η συνεργασία με την οικογένεια κρίνεται συνήθως επιθυμητή κυρίως όμως απαιτείται στους εφήβους. Στόχος της θεραπείας είναι ο έφηβος να μην αποφεύγει, απασχολούμενος με ζητήματα φαγητού, βάρους και τις αρνητικές συναισθηματικές του καταστάσεις που άρνηση επιτέλεσης των αναπτυξιακών καθηκόντων της ηλικίας του.
Για παράδειγμα, αν ο έφηβος αγωνίζεται ακόμη με ανάγκες προηγούμενων σταδίων, όπως η απόλυτη εξάρτηση από τους γονείς καθώς και η άρνηση εμπλοκής του σε κοινωνικές σχέσεις και να αρχίσει σταδιακά να ανταποκρίνεται στις κοινωνικές ανάγκες και προσδοκίες της ενήλικης ζωής, τότε το να τεθούν ορισμένοι στόχοι ανεξαρτητοποίησης.
Στην θεραπεία περιλαμβάνονται επίσης συνεδρίες με τους γονείς, είτε για να συγκεντρώσει ο θεραπευτής από αυτούς πληροφορίες που ενδεχομένως ο έφηβος να μην αποκαλύπτει, είτε για να τους παρέχει την κατάλληλη εκπαίδευση ώστε να επεκτείνουν τις δεξιότητές τους.
Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου, PhD, CPsych, AFBPsS, CSci