Ο όρος Serial Killer
Οι Serial Killers κατά τον διεθνή όρο, αφαιρούν την ζωή ενός αριθμού ατόμου σε τρεις ή περισσότερες περιστάσεις χωρίς εμφανές κίνητρο. Συχνά μεσολαβούν περίοδοι ανάπαυσης που έχουν διάρκεια μέχρι και αρκετούς μήνες. Στο μεσοδιάστημα, επιλέγουν το θύμα, σχεδιάζουν τον τρόπο δράσης και προχωρούν στην εκτέλεση. Καταδιώκουν το ιδεατό στο πλαίσιο παρορμήσεων για την ικανοποίηση φαντασιακών, διεγερτικών ψυχολογικών αναγκών.
Η επιλογή αδύναμων θυμάτων – “στόχων” αυξάνει τις πιθανότητες επιτυχίας με τις μικρότερες συνέπειες. Οι θύτες είναι κυρίως άντρες 25-40 ετών οι οποίοι συνήθως δολοφονούν γυναίκες. Τα κίνητρα είναι κυρίως σεξουαλικά ή/και σαδιστικά, απέναντι σε άτομα που δεν κινούνται στον συνήθη κοινωνικό ιστό αλλά συχνά περιθωριοποιημένα. Ο δράστης επιδιώκει την άσκηση εξουσίας ή διακατέχεται από την διαστρεβλωμένη πεποίθηση ότι έχει την εντολή απαλλαγής της κοινωνίας από συγκεκριμένες ομάδες ατόμων.
Σπάνια πάσχουν από σοβαρή μορφή ψύχωσης. Αντίθετα χαρακτηρίζονται από μία δομή προσωπικότητας με Ναρκισσιστικά ή/και Ψυχοπαθητικά στοιχεία. Καταδικάζονται με τις σκληρότερες των ποινών (πολλαπλές ισόβιες καθείρξεις ή/και θανατική ποινή όπου εφαρμόζεται) εν απουσία νοσηρής διατάραξης ψυχικών λειτουργιών.
Το παράδειγμα της Κύπρου
Η κοινή γνώμη σε Κύπρο και Ελλάδα παρακολούθησε τους τελευταίους μήνες την εξιχνίαση υποθέσεων ενός 35 χρόνου κατά συρροή δολοφόνου που παγίδευε με μεθοδικότητα τα θύματά του. Στην διάρκεια της ανάκρισης περιέγραψε με κυνισμό και απάθεια με κάθε λεπτομέρεια τις πράξεις του χωρίς να εκφράσει μεταμέλεια.
Τα παραδείγματα της Ελλάδας
Οι άντρες κατά συρροή δολοφόνοι
Στην Ελλάδα αυτός που πληροί τα κριτήρια ως serial killer και αναφέρεται μάλιστα στην διεθνή βιβλιογραφία είναι ο Αντώνης Δαγκλής. Ο δολοφόνος των ιερόδουλων σκότωνε αυτές τις γυναίκες γιατί του θύμιζαν την μητέρα του, η οποία κατά δική του ομολογία δούλευε ως ιερόδουλη. Καταδικάστηκε σε 13 φορές ισόβια και βρέθηκε κρεμασμένος στο κελί του.
Ο Δημήτρης Βακρινός έμεινε στην ιστορία ως ο κατά συρροή δολοφόνος με το ταξί. Χρησιμοποιούσε το όπλο για να νιώθει «θεός» καθώς τον θεωρούσαν «άνθρωπο της καρπαζιάς». Η δράση του είχε ως στόχο άτομα τα οποία με κάποια ενέργειά τους τον είχαν υποτιμήσει. Βρέθηκε κι αυτός κρεμασμένος στις φυλακές πριν την δίκη του.
Τα κίνητρα του Παντελή Καζάκου ήταν ξεκάθαρα ρατσιστικά ενώ και κατά την σύλληψή του εμφανίστηκε αμετανόητος. Την ώρα της εκτέλεσης των αλλοδαπών φώναζε: «είμαι ορθόδοξος εγώ, ρε» ενώ ρώτησε τον πατέρα του αν τον θεωρούν δολοφόνο ή ήρωα. Καταδικάστηκε σε δύο φορές ισόβια και κάθειρξη 25 ετών.
Ο Θεόφιλος Σεχίδης, -αν και αναφέρεται περισσότερο ως mass murderer, μαζικός δολοφόνος και όχι κατά συρροή- στη Θάσο σκότωσε και τεμάχισε 5 μέλη της οικογένειας του. Κατά την σύλληψη του βρέθηκαν οι εγκέφαλοι κάποιων θυμάτων στο ψυγείο όπου είχαν τοποθετηθεί «προς μελέτη». Εμφανίζει αρκετά χαρακτηριστικά παρανοϊκού ιδεασμού εφόσον κάποιες φορές ισχυριζόταν ότι «ήθελε να τους λυτρώσει από την ασθένειά τους» και άλλες ότι «υπήρχε συνωμοσία σε βάρος του επειδή ήταν άλλης μάνας παιδί». Στο δικαστήριο δεν αναγνωρίστηκαν ελαφρυντικά και καταδικάστηκε σε 5 φορές ισόβια.
Ο Σπύρος Μπέσκος, χαρακτηρίστηκε ως ο δράκος με τα μαγικά χέρια και ήταν υπεράνω πάσης υποψίας. Βίασε και στραγγάλισε 5 γυναίκες, με το δικαστήριο να τον καταδικάζει σε δύο φορές ισόβια.
Ανάλογη δράση είχε και ο Κυριάκος Παπαχρόνης, έφεδρος ανθυπολοχαγός των ΛΟΚ. Βίασε και δολοφόνησε 5 γιατί «τον τρέλαινε και τον ερέθιζε ο ήχος των τακουνιών». Καταδικάστηκε δύο φορές σε θάνατο και σε κάθειρξη 23 ετών, ωστόσο, η ποινή του μετατράπηκε σε ισόβια.
Ο δράκος του Σέιχ Σού, λήστευε και δολοφονούσε ζευγάρια ή γυναίκες. Ως ύποπτος θεωρήθηκε ο Αριστείδης Παγκρατίδης, ο οποίος και ομολόγησε. Από την πρώτη στιγμή ωστόσο είχαν δημιουργηθεί πολλές αμφιβολίες για την ενοχή του.
Οι γυναίκες κατά συρροή δολοφόνοι
Η Αικατερίνη Δημητρέα, γνωστή και ως η δηλητηριάστρια της Μάνης, μέσα σε 3,5 μήνες δηλητηρίασε με παραθείο 4 άτομα και αποπειράθηκε να σκοτώσει άλλα 2. Θεωρούσε ότι «έπρεπε να πεθάνουν γιατί την κακομεταχειρίζονταν». Καταδικάστηκε σε 4 φορές σε θάνατο και εκτελέστηκε στο Γουδί το 1965.
Η Μαρία Σαμπανιώτη, ήταν «μια διαβολική γυναίκα» κατά τον εισαγγελέα της έδρας, καθώς τον Ιανουάριο του 1992, δηλητηρίασε 7 άτομα, τα τρία από τα οποία πέθαναν, προσφέροντάς τους τηγανόψωμα με παραθείο. Αν και αρνήθηκε όλες τις κατηγορίες, ο τύπος της εποχής έγραψε ότι το κίνητρό της ήταν η εκδίκηση για την απόρριψη της κόρης της.
Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου, PhD, CPsych, AFBPsS, CSci
