Η λοχεία θεωρείται μία πολύ σημαντική περίοδος τόσο για την μητέρα όσο και για την θεμελίωση της σωματικής και ψυχικής υγείας του βρέφους. Η μητέρα παρέχει συναισθηματική ασφάλεια και φροντίδα. Προϋπόθεση για την ομαλή διέλευση είναι το άμεσο περιβάλλον και η συναισθηματική διαθεσιμότητα της μητέρας.
Ως περίοδος είναι ιδιαιτέρως φορτισμένη με προσδοκίες, ανησυχία, αγωνία και σωματική εξάντληση. Η αναμενόμενη χαρά με την γέννηση διαψεύδεται συχνά, καθώς η εγκαθίδρυση του δεσμού δεν είναι πάντα άμεση.
Σε τι ποσοστό εμφανίζεται η Επιλόχειος Κατάθλιψη;
Δεκατέσσερις (14) στις εκατό (100) γυναίκες είναι πιθανόν να εμφανίσει Επιλόχειο Κατάθλιψη. Το ποσοστό μπορεί να είναι μεγαλύτερο καθώς πολλές γυναίκες επιλέγουν να μην αναζητούν βοήθεια ή να μην εκφράζουν τα συναισθήματα τους στους γύρω τους.
Πώς η Επιλόχειος Κατάθλιψη διαφέρει από την “Κλινική Κατάθλιψη”;
Τα συμπτώματα είναι παρόμοια. Η άσχημη διάθεση και η απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες που ήταν ευχάριστες είναι τα κυρίαρχα στοιχεία. Η διαφορά εντοπίζεται στο γεγονός ότι στην Επιλόχειο Κατάθλιψη τα συμπτώματα ξεκινούν μέχρι και τρεις (3) μήνες μετά την γέννηση. Είναι βέβαια πιθανόν να ξεκινήσουν και αργότερα, αλλά αν για παράδειγμα ξεκινήσουν 1 χρόνο μετά, τότε δεν μπορούμε να μιλάμε για αυτήν την διαγνωστική κατηγορία. Το ενθαρρυντικό κομμάτι είναι ότι, όπως και με τις περισσότερες μορφές Κατάθλιψης, η Επιλόχειος Κατάθλιψη έχει θετική θεραπευτική έκβαση και οι περισσότερες γυναίκες αναρρώνουν πλήρως.
Υπάρχουν άλλα συμπτώματα που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα μετά την γέννηση;
Υπάρχουν άλλες δύο (2) δύσκολες συναισθηματικά καταστάσεις που μπορεί να βιώσει μια γυναίκα μετά την γέννηση.
Η πρώτη σχετίζεται με ηπιότερα συμπτώματα Καταθλιπτικής Διαταραχής (Baby Blues) που εμφανίζεται στις 8 από τις 10 γυναίκες μερικές μέρες μετά την γέννηση. Συνήθως, η μητέρα αισθάνεται έντονη συναισθηματική φόρτιση και μπορεί να ξεσπά σε κλάματα χωρίς κάποιον ιδιαίτερο λόγο. Κάποιες άλλες μπορεί να νιώθουν άγχος, ένταση, κόπωση και να έχουν δυσκολίες στην έλευση του ύπνου. Οι ξαφνικές ορμονολογικές αλλαγές σε συνδυασμό με το οργανικό τραύμα της γέννησης, μπορεί να οδηγήσει σε τέτοια δυσφορικά συναισθήματα. Βέβαια, αυτά κρατάνε μία με δύο μέρες και τείνουν να εξασθενούν σε ένταση και συχνότητα. Στην περίπτωση που συνεχίζονται, τότε μπορεί να είναι η έναρξη της Επιλόχειου Κατάθλιψης.
Η δεύτερη είναι λιγότερη συχνή και ονομάζεται Επιλόχειος Ψύχωση. Αυτή συμβαίνει σε 1 στις 1000 γυναίκες και είναι σοβαρή. Ξεκινάει ξαφνικά τις πρώτες 2 εβδομάδες μετά την γέννηση με πολύ άσχημη διάθεση και αποδιοργανωμένη συμπεριφορά. Οι γυναίκες με Επιλόχειο Ψύχωση μπορεί να γίνουν ιδιαίτερα ανήσυχες και μπερδεμένες έχοντας συνήθως αλλόκοτες και ανησυχητικές πεποιθήσεις για τον εαυτό τους και το μωρό. Σε μια τέτοια περίπτωση, θα πρέπει αμέσως να αναζητήσετε βοήθεια από κάποιον ειδικό ψυχικής υγείας και από τον γιατρό σας.
Η θεραπεία αποτελείται από φαρμακευτική αγωγή και ίσως μία βραχύχρονη παραμονή της μητέρας και του μωρού στην κλινική. Παρόλο που μια τέτοια κατάσταση μπορεί να είναι τρομακτική για την μητέρα και όλη την οικογένεια, συνήθως η θεραπεία είναι πολύ αποτελεσματική και οι περισσότερες μητέρες αναρρώνουν πλήρως.
Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου, PhD, CPsych, AFBPsS, CSci
