Οι κύριες διαταραχές κατά την περίοδο της Λοχείας είναι:
1. Η Επιλόχεια Δυσφορία ή Θλίψη της Μητρότητας (Maternity Blues)
2. Η Επιλόχειος Κατάθλιψη (Post Partum Depression)
3. και η Επιλόχειος Ψύχωση (Post Partum Psychosis)
Η Επιλόχειος Ψύχωση θεωρείται πολύ σοβαρότερη από την Επιλόχειο Κατάθλιψη. Συμβαίνει σε 1 στις 1000 γυναίκες σε ποσοστό περίπου 0,1-0,2 %. Η συνήθης εμφάνισή της είναι 2 μέρες ή 2 βδομάδες το αργότερα μετά την γέννηση στην περίοδο της λοχείας. Λόγω της βαρύτητας των συμπτωμάτων και της επικινδυνότητας αποτελεί μία επείγουσα ψυχιατρική διαταραχή.
Συμπτώματα
Η συμπτωματολογία είναι θορυβώδης και γίνεται άμεσα εμφανής από το άμεσο περιβάλλον. Εκδηλώνεται με αποδιοργανωμένη, διεγερτική, ευμετάβλητη συμπεριφορά με συχνές μεταπτώσεις και εναλλαγές ευφορίας- καταθλιπτικής διάθεσης.
Άλλα χαρακτηριστικά είναι ο παρανοϊκός ιδεασμός. Η μητέρα μπορεί να εμφανίσει ψευδαισθήσεις είτε ακουστικές, είτε οπτικές ενώ σε σοβαρότερες μορφές είναι πιθανό να παρουσιαστούν και οσφρητικές. Κοινές είναι επίσης και οι παραληρηματικές διαταραχές, όπως οι έμμονες ιδέες, οι καταδιωκτικού τύπου ιδέες ή αυτές μεγαλείου.
Εφόσον η εκδήλωση είναι αιφνίδια και άμεση, τα παραπάνω συμπτώματα παραληρήματος ενδέχεται να εμπλέκουν τόσο το άμεσο οικογενειακό περιβάλλον όσο και το ιατρικό/νοσηλευτικό προσωπικό προκαλώντας εντάσεις, ξεσπάσματα θυμού και δυσλειτουργία στην επικοινωνία.
Ο κίνδυνος είναι αρκετά αυξημένος για Αυτοκτονία ή Αυτοτραυματισμό όπως επίσης και για Βρεφοκτονία (Το προφίλ της Γυναίκας Παιδοκτόνου). Η ανάπτυξη της Επιλόχειας Ψύχωσης είναι υψηλότερος στα πλαίσια Διπολικής Διαταραχής και λιγότερο της Σχιζοφρένειας.
Θεραπεία
Η οποιαδήποτε παρέμβαση κυρίως φαρμακευτική πρέπει να εφαρμοστεί άμεσα. Σε κάποιες περιπτώσεις για να μετριαστεί το ρίσκο μη αναμενόμενων συμπεριφορών η βραχύχρονη νοσηλεία για παρακολούθηση κρίνεται απαραίτητη. Άλλες μορφές παρέμβασης περιλαμβάνουν την Ηλεκτροσπασμοθεραπεία (Electroconvulsive Therapy, ECT), αντιψυχωσικά φάρμακα σε συνδυασμό με Γνωστική Συμπεριφορική Θεραπεία.
Η πρόγνωση σε γενικές γραμμές είναι καλή με έγκαιρη θεραπεία που οδηγεί σε πλήρη ύφεση των συμπτωμάτων και ίαση της μητέρας.
Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου PhD, CPsych, AFBPsS, CSci
