Κύρια Χαρακτηριστικά

Από τα κυριότερα χαρακτηριστικά της Σχιζοειδούς Διαταραχής της Προσωπικότητας είναι η απόσυρση από συναισθηματικές και κοινωνικές σχέσεις. Το άτομο προτιμά τις φαντασιώσεις, τις μοναχικές δραστηριότητες και την ενδοσκόπησης. Έχει περιορισμένη ικανότητα συναισθηματικής έκφρασης και άντλησης ικανοποίησης. 

Η ζωή τους φαίνεται μερικές φορές να μην έχει κατεύθυνση, και να παρασύρονται από τους στόχους τους. Συχνά αντιδρούν παθητικά στις αντιξοότητες και έχουν δυσκολία να ανταποκριθούν κατάλληλα σε σημαντικά γεγονότα της ζωής.

Διαγιγνώσκεται σε ασθενείς που παρουσιάζουν καθόλη την διάρκεια της ζωής τους ένα πρότυπο κοινωνικής αποστασιοποίησης ή αδιαφορίας. Η έλλειψη άνεσης στην ανθρώπινη αλληλεπίδραση, και το επίπεδο περιορισμένο συναίσθημά τους είναι αξιοσημείωτα. Συνήθως φαίνονται στους άλλους εκκεντρικοί ή μοναχικοί. 

Διαγνωστικά Κριτήρια

Για την διάγνωση απαιτούνται τουλάχιστο τέσσερα (4) από τα ακόλουθα κριτήρια:

  • Δεν επιθυμεί και δεν απολαμβάνει στενές σχέσεις. 
  • Σχεδόν πάντα επιλέγει μοναχικές δραστηριότητες.
  • Έχει λίγο ή καθόλου ενδιαφέρον για σεξουαλικές εμπειρίες με ένα άλλο πρόσωπο.
  • Παίρνει ευχαρίστηση από λίγες ή καμία δραστηριότητες.
  • Δεν έχει στενούς φίλους ή έμπιστους εκτός από συγγενείς πρώτου βαθμού.
  • Δείχνει να αδιαφορεί για τον έπαινο ή την κριτική των άλλων.
  • Δείχνει συναισθηματική ψυχρότητα, απόσυρση, ή επίπεδη συναισθηματικότητα.
  • Σπάνια ανταποδίδουν χειρονομίες ή εκφράσεις του προσώπου, όπως νεύματα ή χαμόγελα.

Κοινωνικές δεξιότητες που εκλείπουν 

  • Οικειότητα (επιθυμία για στενές κοινωνικές ή προσωπικές σχέσεις)
  • Κοινωνικότητα (φιλική διάθεση και ενδιαφέρον)
  • Συναισθηματική εκφραστικότητα 

Αιτιολογία 

Η Σχιζοειδής Διαταραχή φαίνεται να οφείλεται στο συνδυασμό γενετικών και περιβαλλοντικών παραγόντων. Υποστηρίζεται στην διάρκεια της παιδικής ηλικίας απουσίαζε η υποστήριξη και το συναίσθημα.

Τα μέλη της οικογένειας ήταν συγκρατημένοι συναισθηματικά, με τυπικότητα, και το στυλ επικοινωνίας είναι απόμακρο και απρόσωπο.  Οι γονείς δεν εκδηλώνουν αγάπη. Αυτή η έλλειψη κατά το πρώτο έτος της ζωής φαίνεται να είναι σε μεγάλο βαθμό υπεύθυνη για την αδιαφορία του ατόμου να φτιάξει στενές, ουσιαστικές σχέσεις αργότερα στη ζωή.

Ο πάσχων μιμείται το στυλ των διαπροσωπικών σχέσεων που υπήρχε στις οικογένειές του. Σε αυτό το περιβάλλον, τα άτομα δεν μαθαίνουν βασικές δεξιότητες επικοινωνίας που τους επιτρέπουν να αναπτύξουν σχέσεις και να αλληλοεπιδρούν αποτελεσματικά με τους άλλους.  Η επικοινωνία είναι συχνά ασαφής και κατακερματισμένη και οι άλλοι παθαίνουν σύγχυση με αποτέλεσμα να παρεξηγούνται από τους άλλους.

Θεραπευτική αντιμετώπιση

Δεν υπάρχει κάποια εξειδικευμένη φαρμακευτική αγωγή για τη θεραπεία. Ωστόσο, μερικές φορές χρησιμοποιούνται φάρμακα για την αντιμετώπιση συμπτωμάτων κατάθλιψης ή έντονου άγχους που σχετίζονται με τη διαταραχή.

Ένας σημαντικός στόχος για τη θεραπεία είναι να καταπολεμηθεί η τάση για κοινωνική απόσυρση. Χρειάζεται να ενισχυθεί η αυτογνωσία και η ευαισθησία. Συμπερασματικά, η καλύτερη θεραπεία είναι η σταδιακή ανάπτυξη μιας σχέσης εμπιστοσύνης με έναν θεραπευτή που αποδέχεται τη συναισθηματική αποσύνδεση του ασθενή ώστε να επέλθει σταδιακά η ανάγκη για δημιουργία πραγματικών σχέσεων. 

Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου, PhD, CPsych, AFBPsS, CSci

 

 

Προηγούμενο άρθροΜεταιχμιακή Διαταραχή Προσωπικότητας: Θεραπεία
Επόμενο άρθροΕπιλόχειος Κατάθλιψη