Τι είναι το Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας;
Το Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας αναγνωρίστηκε αρχικά από τον Albert Stankand (1955). Δεν αποτελεί μεμονωμένη διαγνωστική κατηγορία αλλά έναν συνδυασμό διαταραχών ύπνου, διάθεσης και διατροφής. Η συσχέτιση με Κατάθλιψη, Άγχος και χαμηλή αυτοεκτίμηση είναι υψηλή. Συχνά στην διάρκεια μίας περιόδου στρες, τα επεισόδια μπορεί να πολλαπλασιαστούν την νύχτα και κυριαρχεί ο φόβος αύξησης του βάρους.
Η ηλικία έναρξης πιθανώς να είναι στα τέλη της δεκαετίας των 20 ετών και στην αρχή της δεκαετίας των 30 ετών.
Το Προφίλ
Οι πάσχοντες συχνά νιώθουν ότι δεν έχουν τον έλεγχο στην διατροφική τους συμπεριφορά. Η κατανάλωση της τροφής συνεχίζει ακόμα κι αν υπάρχει πληρότητα ή κορεσμός.
Η Νυχτερινή Υπερφαγία δεν εμφανίζεται μόνο σε άτομα που υποφέρουν από Παχυσαρκία αλλά και σε εκείνους που βιώνουν συναισθήματα μοναξιάς και ανίας που διευκολύνονται μέσω συγκεκριμένων τροφών (υδατάνθρακες, σνακ, ζάχαρη κτλ.). Η αύξηση της σεροτονίνης έχει σαν αποτέλεσμα την αύξηση της διάθεσης και το άτομο νοιώθει μια συναισθηματική πληρότητα. Αν δεν προβούν σε κατανάλωση των συγκεκριμένων τροφών αδυνατούν να κοιμηθούν.
Τέλος, έχει παρατηρηθεί ότι συνδέεται με ορισμένα ακόμα χαρακτηριστικά όπως ο αρνητικός τρόπος σκέψης σχετικά με την εικόνα, το βάρος αλλά και τα υπερφαγικά επεισόδια. Επίσης, σε συναισθηματικό επίπεδο, συνδέεται με ενοχικά συναισθήματα, ψυχολογική πίεση, άγχος και έντονο στρες.
Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν:
- Το άτομο έχει μικρή ή καθόλου όρεξη για πρωινό.
- Καθυστερεί να φάει το πρώτο γεύμα για αρκετές ώρες μετά το ξύπνημα.
- Είναι ανήσυχο για την ποσότητα του φαγητού που κατανάλωσε το προηγούμενο βράδυ.
- Τρώει περισσότερο από το μισό της ημερήσιας πρόσληψης φαγητού κατά τη διάρκεια και μετά το δείπνο.
- Ίσως να σηκωθεί το βράδυ από το κρεβάτι για να τσιμπήσει κάτι.
- Αυτή η συμπεριφορά είναι επίμονη για τουλάχιστον δύο μήνες.
- Το άτομο νιώθει ένταση, ανησυχία, στρες, αναστάτωση ή ενοχές
- Το σύνδρομο σχετίζεται με το στρες και συνοδεύεται συχνά από κατάθλιψη. Ειδικά τη νύχτα το άτομο έχει άσχημη διάθεση, ένταση, άγχος, νευρικότητα, ευερεθιστότητα κλπ.
- επεισόδια λήψης τροφής μέχρι και τις πρώτες πρωινές ώρες
- αϋπνία ή δυσκολία να παραμείνει σε φάση ύπνου (ξυπνούν κατά μέσο όσο 3-4 φορές το βράδυ σε αντίθεση με τα υπόλοιπα άτομα που σηκώνονται 1-2 φορές)
Αίτια
Τα αίτια σχετίζονται τόσο με ορμονικές διαταραχές όσο και με την δυσκολία έκφρασης ή διαχείρισης συναισθημάτων. Οι μελέτες που έχουν γίνει έχουν δείξει ότι υπάρχει κληρονομικότητα αλλά ευθύνονται συχνά και οι ψυχολογικοί παράγοντες όπως:
- Θυμός
- Κατάθλιψη
- Άγχος
- Διαπροσωπικό Στρες
- Ανία
- Μακροχρόνια Δίαιτα
- Απογοήτευση από την εικόνα του σώματος
Διαφορές ανάμεσα στο σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας και στη διαταραχή επεισοδιακής υπερφαγίας
Το Σύνδρομο Νυχτερινής Υπερφαγίας διαφέρει από την Επεισοδιακή καθώς η ποσότητα του φαγητού είναι μικρότερη. Επιπλέον στην Επεισοδιακή Υπερφαγία η επιθυμία για φαγητό εμφανίζεται σε όλη τη διάρκεια της ημέρας. Υπάρχει διαφορά επίσης ανάμεσα στην Νυχτερινή Υπερφαγία και την Ψυχογενή Βουλιμία εφόσον δεν παρατηρούνται αντισταθμιστικές συμπεριφορές, όπως πρόκληση εμετού, χρήση καθαρτικών ή υπερβολική άσκηση.
Θεραπεία
Το σύνδρομο νυχτερινής υπερφαγίας μπορεί να θεραπευτεί. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει ισορροπημένη διατροφή, άσκηση και ψυχοθεραπεία και εκμάθηση τεχνικών διαχείρισης του άγχους. Επιπρόσθετα, το άτομο μαθαίνει στρατηγικές προοδευτικής μυϊκής χαλάρωσης, αναπνοής αλλά και διαχείρισης αρνητικών συναισθημάτων ή επίλυσης προβλημάτων.