Σε αντίθεση με Το προφίλ της Γυναίκας Παιδοκτόνου των Ανδρών Παιδοκτόνων, έχει μελετηθεί εκτενέστερα.
Αρκετές Παιδοκτονίες με δράστες άνδρες έχουν επίσης συνταράξει την κοινή γνώμη στην Ελλάδα. Οι πιο ενδεικτικές περιλαμβάνουν τον 61 χρόνο πατέρα, πρώην αστυνομικό, ο οποίος δολοφόνησε και κατόπιν πέταξε στα σκουπίδια την 6 ετών κόρη του και φυσικά την Υπόθεση της μικρής Άννι, του Μανώλη Δουρή, του Βασίλη Λυμπέρη και του Γιώργου Μεταξάκη.
Το εύλογο ερώτημα που γεννάτε είναι τι μπορεί να ωθήσει έναν πατέρα να προβεί σε μία τόσο αποτρόπαια πράξη;
Ψυχοπαθητική- Αντικοινωνική Διαταραχή της Προσωπικότητας
Πολλές από τις απαντήσεις βρίσκονται στην δομή της προσωπικότητας των δραστών. Σε αρκετές περιπτώσεις πρόκειται για άτομα με πολλαπλά χαρακτηριστικά Αντικοινωνικής – Ψυχοπαθητικής Διαταραχής Προσωπικότητας (DSM-5, 2013). Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν αλλά δεν περιορίζονται σε ακραία ψυχωτικά, αποδιοργανωτικά και παρορμητικά στοιχεία.
Το πιο ενδεικτικό είναι η αδυναμία δημιουργίας συναισθηματικών δεσμών. Αυτό οφείλεται στην απουσία ευκαιρίας ή διακοπής της σύνδεσης, προκαλώντας ένα “τραύμα”. Ο αρχέγονος Αμυντικός Μηχανισμός είναι ο έλεγχος, τον οποίο ασκούν με απόλυτη ισχύ. Ως συνέπεια, οι άλλοι υπάρχουν μόνο ως πηγή χρήσης ή εκμετάλλευσης. Για αυτό δεν υπάρχει σεβασμός στις ανάγκες, τα δικαιώματα και τις επιθυμίες τους, αλλά επικεντρώνονται στο να αντιληφθούν την αδυναμία τους ώστε να την χειριστούν προς όφελός τους. Σημαντικό γνώρισμα αποτελεί η απουσία ενοχής.
Χαρακτηριστική ομολογία του πατέρα της μικρής Άννι που περιέγραψε τις πράξεις του με όλες τις ανατριχιαστικές λεπτομέρειες με κυνισμό και χωρίς συστολή.
Εγκληματολογικές θεωρίες
Στην πλειοψηφία τους τα αίτια που πυροδοτούν την Παιδοκτονία περιλαμβάνουν το Διαζύγιο ή μία επικείμενη διάλυση της οικογένειας, τις οικονομικές δυσκολίες και τους λόγους τιμής.
Οι Άντρες Παιδοκτόνοι χωρίζονται σε τέσσερις τύπους: 1. υποκριτές ηθικολόγοι 2. οικονομικά αποτυχημένοι, 3. απογοητευμένοι και 4. παρανοϊκοί
Κοινό χαρακτηριστικό αποτελεί η Ενδοοικογενειακή Βία ενώ η συντριπτική πλειοψηφία αυτοκτονούν ή προβαίνουν σε απόπειρα μετά την πράξη τους.
Οι τέσσερις κατηγορίες
1. Ο “υποκριτής ηθικολόγος” επιρρίπτει ευθύνες στην μητέρα, την οποία θεωρεί υπεύθυνη για την διάλυση της οικογένειας. Οι δράστες αυτοί προσηλώνονται υπερβολικά στην ιδέα της “ιδανικής οικογένειας” και λόγω αυτής της άκαμπτης πεποίθησης δείχνουν χαμηλή ανοχή στην ματαίωση.
2. Ο “οικονομικά αποτυχημένος” συσχετίζει την έννοια του παιδιού με την οικονομική επιτυχία. Αν αποτύχει, θεωρεί ότι το παιδί και η οικογένεια δεν υπηρετούν πλέον αυτόν τον σκοπό.
3. Ο “απογοητευμένος” πιστεύει ότι το παιδί και η οικογένεια ως ευρύτερος θεσμός τον έχει απογοητεύσει ή ότι υπάρχουν ενέργειες που υπονομεύουν ή καταστρέφουν το ιδεώδες που κυριαρχεί ως πεποίθηση (π.χ. δεν ακολουθείτε μία συγκεκριμένη παράδοση, θρησκεία κτλ.).
4. Τέλος ο “παρανοϊκός” φαντάζεται μία εξωτερική απειλή για το παιδί π.χ. τις κοινωνικές υπηρεσίες ή το νομικό σύστημα που τον καταδιώκει βασιζόμενος σε μία διαστρεβλωμένη επιθυμία να το προστατεύσει.
Της Δρ. Τέσσας Χριστοδούλου PhD, CPsych, AFBPsS, CSci